O czarnych skrzynkach słyszał niemal każdy i to nawet jeśli nigdy nie leciał samolotem. Wystarczy śledzić relacje z katastrof lotniczych lub też obejrzeć amerykański film o takiej tematyce, aby o nich usłyszeć. Czym jednak tak naprawdę są czarne skrzynki?

Jakiego koloru jest… czarna skrzynka?

Tak naprawdę czarna skrzynka to termin używany przez laików w mowie potocznej. Fachowa nazwa tego urządzenia to awaryjny rejestrator parametrów lotniczych. Czarna skrzynka wcale nie musi być czarna, a zwykle jej obudowa przybiera jaskrawą kolorystkę po to, żeby można ją było szybciej i łatwiej znaleźć w razie wypadku lotniczego. W czarnych skrzynkach instaluje się także nadajniki, które ułatwiają ich zlokalizowanie.

Informacja zapisana w czarnej skrzynce to bezcenne źródło wiedzy dla badaczy katastrof lotniczych, którzy dzięki niej mogą odtworzyć przebieg wypadku. Sama czarna skrzynka nie przeciwdziała więc zajścia konkretnego wypadku lotniczego, lecz pozwala zebrać informacje, kore służą temu, aby zmniejszyć ryzyko zajścia kolejnych katastrof w przyszłości.

Jak działa czarna skrzynka?

Czarna skrzynka to solidna konstrukcja, która jest zaprojektowana w taki sposób, aby przetrwać nawet największe katastrofy. To urządzenie jest więc w stanie wytrzymać ogromne przeciążenia, ekstremalne temperatury oraz ciśnienie głębinowe.

Procedury użycia czarnej skrzynki są precyzyjnie określone. Na początku należy ją po prostu znaleźć, co czasem bywa trudne, np. wtedy, gdy samolot uległ całkowitemu zniszczeniu podczas przelotu nad oceanem. Kiedy uda się ją już znaleźć, następuje jej otworzenie, które jest nadzorowane przez specjalną komisję.

Jak bada się czarną skrzynkę?

Badanie zapisów czarnej skrzynki często jest żmudnym i wieloetapowym procesem. Dzięki niej badacze katastrof lotniczych otrzymują rejestr parametrów lotu oraz wykaz rozmów pomiędzy pilotami samolotu.

Często informacje z czarnej skrzynki pozwalają wysnuć hipotezę badaczom, która później musi być zweryfikowana. Zdarza się więc, że czarna skrzynka wskazuje na to, jaki element samolotu mógł ulec awarii, po czym zleca się znalezienie tego elementu wśród szczątków samolotu i jego dalsze badanie.

Czarne skrzynki często dają także odpowiedź na to, czy za katastrofę lotniczą nie odpowiada czynnik ludzki. Zarejestrowane w kabinie pilota rozmowy są analizowane także przez psychologów: , którzy określają między innymi stany emocjonalne pilotów.

Jaka jest historia czarnych skrzynek?

Za wynalazcę czarnych skrzynek w samolotach cywilnych uważa się australijskiego inżyniera Davida Warrena. Pierwsze urządzenia przypominające czarne skrzynki były jednak instalowane w samolotach wojskowych jeszcze za czasów II wojny światowej.

Przez dziesięciolecia czarne skrzynki były stale udoskonalane, a obecnie ich parametry są ściśle określone w prawie międzynarodowym. Dzięki tej standaryzacji analitycy mają dostęp do precyzyjnych informacji i mogą stawiać prawidłowe tezy. Współczesne czarne skrzynki zawierają ogromną ilość informacji, dotyczących praktycznie każdego aspektu działania samolotu.

Choć czarne skrzynki kojarzą się głównie z samolotami, to podobne urządzenia są czasem montowane w innych środkach zbiorowego transportu:http://www.bezpiecznykierowca.eu/ , takich jak metro, ciężarówki, czy też pociągi. Czasami urządzenia przypominające czarne skrzynki instaluje się także w samochodach osobowych.